۷ آذر ۱۳۸۹

صدای سوم

گزیده داستان‌های نویسندگان نسل سوم آمریکا
احمد اخوت
نشر ماهی/ چاپ اول89/ 260 صفحه/ 5500 تومان

 در کل 26تا داستانه از 12 نویسنده. بعضی از نویسنده‌ها مثل کارور و توبیاس وولف و بارتلمی و ان بیتی قبلاً ازشون کتاب ترجمه شده و بعضی‌ها نه. خود مترجم برای چندتا از داستان‌های کتاب شرح و نقد نوشته. یک مقدمه هم در مورد نسل سوم نویسنده‌های آمریکا نوشته و دوتا مقاله از پل استر و بارتلمی هم در مورد داستان ترجمه کرده.
به جز بارتلمی تقریباً از همه ی داستان‌ها خوشم اومد. چندتا هم شاهکار بود. مثل صحنه‌های مجسم از ان بیتی و خواهر از توبیاس وولف.

۲۰ آبان ۱۳۸۹

دیدن دختر صد در صد دلخواه در صبح زیبای ماه آوریل

هاروکی موراکامی
محمود مرادی
نشر ثالث/ چاپ اول89/ 131 صفحه/ 2700 تومان


نصف داستان‌های کتاب فضای فانتزی داره که من زیاد خوشم نیومد. البته بد هم نیست. داستان‌های دیگه‌ش خوب بود اما به نظرم «کجا ممکن است پیدایش کنم» یک سر و گردن بالاتره. مثلاً داستانی در حد و اندازه‌ی فاجعه‌ی معدن در نیویورک یا سگ کوچک آن زن در زمین تو این کتاب نیست.
معلوم نیست چرا موراکامی توی لیست پرفروش‌ترین‌های همه‌ی کتاب‌فروشی‌ها هست. نوع داستان‌هاش (خصوصاً اون‌هایی که مایه‌های فنتزی داره) طوریه که قاعدتاً نباید مخاطب خیلی زیادی داشته باشه. الان واقعاً خز شده.


افست

۱۸ آبان ۱۳۸۹

دن کاسمورو

ماشادو د آسیس
عبدالله کوثری
نشر نی/ چاپ اول89/ 347صفحه/ 7000 تومان

«بنتو سانتیاگو یا، چنان‌که همسایگان خطابش می‌کنند، دن کاسمورو، سرگذشت خود را با شرح عشق و عاشقی آغاز می‌کند و ما را به همنوایی با خود می‌خواند که: خوش‌تر از ایام عشق ایام نیست. این عشق سرانجام به ازدواج می‌انجامد و آنگاه به گونه‌ای نامنتظر همه‌چیز شتاب می‌گیرد تا راه برای فاجعه‌ای ویرانگر هموار شود. اما در این میان خواننده از گفته‌ها و ناگفته‌های بنتو در می‌یابد که او راوی قابل اعتمادی نیست...دن کاسمورو (1899) مشهورترین رمان ماشادو در امریکای لاتین است و بیش از هر رمان برزیلی دیگر موضوع نقد و بررسی بوده است.»
کوثری قبلاً «خاطرات پس از مرگ براس کوباس» و «روانکاو و داستان‌های دیگر» رو از همین نویسنده ترجمه کرده. اون‌ها رو نخوندم ولی این حرف نداشت. سن راوی بالاست و لحن پیرمردی‌ش خیلی خوب ساخته شده. ماجرای زندگی‌ش رو طوری تعریف می‌کنه که معمولاً هم خنده‌داره هم غم درونش رو نشون می‌ده. اما مهم‌ترین چیزی که توی لحنش مشخصه پیرمرد بودنشه. مهم‌ترین اتفاقی که توی زندگی‌ش افتاده آشنایی با کاپیتو، دختر همسایه‌شونه و تقریباً کل رمان درباره‌ی همین ماجراست. از اول هم با خواننده صحبت می‌کنه و انگیزه‌ش رو از نوشتن کتاب توضیح می‌ده. تقریباً توی هر فصل دوباره با خواننده صحبت می‌کنه و سعی می‌کنه اتفاقاتی که توضیح داد رو تفسیر کنه یا نظرش رو راجع به زندگی بگه و... 148 قسمت داره و معمولاً هر قسمت بیشتر از دو سه  صفحه نیست.
«ای خواننده، هر چیز پایانی دارد. این از آن بدیهیات قدیمی است و می‌شود این را هم به‌اش اضافه کنیم که نه هر چیزی که می‌پاید، دیر می‌پاید. این قسمت دوم را خیلی‌ها به آسانی باور نمی‌کنند، برعکس، این تصور که کاخ بنا شده در هوا دوامش بیشتر از هوایی است که بر آن بنا شده، مشکل از کله‌ی این و آن بیرون برود. و البته چه بهتر که این طور است، چون عادت به ساختن این بناهای نیمه‌ابدی از بین نمی رود.»

۷ مهر ۱۳۸۹

تاریخ جهان

ارنست گامبریج
علی رامین
نشر نی/ چاپ اول89/ 404 صفحه/ 6800 تومان

«تاریخ جهان تحولات و رخدادهای بشر را در چهل فصل از عصر حجر تا عصر اتم با زبانی بسیار ساده و صمیمی، بی‌تکلف شیرین و جذاب روایت می‌کند، چنان‌که کثیری از خوانندگان آن در گروه‌های سنی و سطوح آموزشی مختلف گفته‌اند از مطالعه‌ی این کتاب نه تنها بسیار لذت برده‌اند، بلکه آن را دریچه‌ی نوینی به جهان تاریخی و تاریخ جهان یافته‌اند و بر آن شده‌اند که با کتاب‌های دیگری، مطالعه‌ی تاریخ را پی بگیرند.»
توی شناسه‌ی کتاب، جلوی موضوع نوشته: تاریخ جهان - ادبیات نوجوانان. به نظر می‌رسه که در درجه‌ی اول برای نوجوان‌ها نوشته شده. از نثر کتاب هم می‌شه فهمید: «آیا شده یک کتابچه‌ی درسی قدیمی یا چیزی که زمانی بر آن مطلبی نوشته‌اید را به دست بگیرید و در جریان مرور آن، حیرت نکنید که در مدتی کوتاه، چه میزان تغییر کرده‌اید؟ از اشتباهات تان، و از چیزهای خوبی که نوشته‌اید، شگفت‌زده می‌شوید. با این حال در هیچ لحظه‌ای نیست که آدمی متوجه تغییر خود باشد. تاریخ جهان هم دقیقاً همین‌گونه است.»
این کتاب رو حدوداً توی چهل سالگی و نزدیک به جنگ جهانی دوم می‌نویسه. پنجاه سال بعد برای ترجمه‌ی انگلیسی کتاب یک فصل جدید اضافه می‌کنه و اشتباهاتی که توی بعضی از تفسیرهاش از اتفاقات مختلف داشته رو توضیح می‌ده. به خاطر زیاد نشدن حجم کتاب گزینش کرده و از هر قاره یا منطقه‌ای فقط اتفاقات خیلی مهم رو توضیح داده. مثلاً اوایل کتاب در مورد مصر باستان توضیح می‌ده و تا دوره‌ی استعمار دیگه سراغ قاره‌ی آفریقا نمی‌ره. اما همه‌ی اتفاقات مهم رو توضیح داده و بیشتر فصل‌های کتاب هم حالت داستانی داره. درکل به فهمیدن سیر کلی تاریخ خیلی کمک می‌کنه.

۳ مهر ۱۳۸۹

پیدایش انسان

یوزف ه. رایش هلف
سلامت رنجبر
نشر آگه/ چاپ اول88/ 414 صفحه/ 7000 تومان


«این کتاب پیدایش انسان را در تعامل با طبیعت مورد بحث قرار خواهد داد. این کتاب قصد آن دارد تا تکامل زیستی (بیولوژیک) انسان را قابل فهم کند، اما درباره‌ی تکامل فرهنگی و معنوی انسان سخن نخواهد گفت. این جنبه‌ی دیگری از انسان بودن است، هر چند تجهیزات زیستی (بیولوژیک) انسان پیش‌شرطی برای تکامل معنوی و فرهنگی هستند.»
تحفیفات جدید نشون داده که نسل بشر از آفریقا شروع شده. یعنی بشر همزمان توی چند قاره وجود نداشته و همه چیز از آفریقا شروع شده. انسان‌های اولیه سه بار مهاجرت می کنند که دوبار اول ناموفق بوده ولی بار آخر زمینه‌ی وجود انسان‌های امروزی رو فراهم می‌کنه. این کتاب از توضیح مهاجرت اول شروع می‌کنه و برای هر اتفاق مهمی فرضیه میاره. مثلاً وجود یک مگس کشنده به اسم تسه تسه رو به عنوان انگیزه‌ی اصلی انسان‌ها برای مهاجرت از آفریقا مطرح می‌کنه.
بعضی جاها تخصصی و کسل کننده است مثل توضیحات فصل یک درباره‌ی میتوکندری‌ها و کروموزوم‌ها اما به جز این‌ها خسته‌کننده نیست و اطلاعات خیلی جالبی می‌ده. فرضیه‌هایی که درباره‌ی مرگ ماموت‌ها یا راه‌راه بودن پوست گورخرها و... مطرح می‌کنه در ارتباط مستقیم با مهاجرت انسانه. مثلاً راه‌راه بودن پوست گورخرهای آفریقا برای استتار نیست، چون گورخرهای قاره‌های دیگه هم به استتار نیاز دارند اما راه‌راه نیستند. دلیل اصلی خلاص شدن از همون مگس تسه تسه‌ست. این‌جا سرگذشت انسان اولیه با رنگ پوست گورخرها ارتباط پیدا می‌کنه.
سال 2004 نویسنده برای تجدید چاپ کتاب، پی‌گفتار می‌نویسه و توضیح می‌ده که فرضیه‌های اصلی و مهمی که توی این کتاب مطرح کرده با پیشرفت اطلاعات نقض نشده‌ن و هنوز قابل استنادن.

۳۰ شهریور ۱۳۸۹

در ارتش فرعون

توبیاس وولف
منیر شاخساری
نشر چشمه/ چاپ اول۸۹/ ۲۳۷ صفحه/ ۴۶۰۰ تومان

خاطرات خود توبیاس وولفه از جنگ ویتنام. اسم شخصیت ها رو هم عوض نکرده و همه چیز همون طوریه که واقعاً اتفاق افتاده. سه فصل اصلی داره و توی هر فصل چندتا داستان کوتاه  پیوسته آورده.
زیاد شبیه دوتا کتاب قبلی‌ای که ازش ترجمه شده نیست. یعنی ‌طوری نیست که اتفاق خاصی توی داستان‌ نیفته و... آدم از حجم اتفاق‌هایی که براش پیش اومده تعجب می‌کنه. کسل‌کننده هم نیست و کاملاً به خوندنش می‌ارزه.
«توله‌سگ را قدری عقب کشید تا حیوان نفسی تازه کند، بعد آن را مثل آتش گردان روی شعله های آتش تاب داد. در تمام این مدت به من نگاه می‌کرد. می‌دانستم که باید دهانم را ببندم، اما وقتی توله‌سگ به حال خفگی افتاد نتوانستم جلو خودم را بگیرم. دستور دادم که تمام کند. دوباره توله‌سگ را عقب کشید و باز آن را روی آتش گرفت. گفتم که تمامش کند. او سگ را به بازی نگرفته بود، من را به بازی می‌داد.»