آشنایی با شوپنهاور

پل استراترن
کاظم فیروزمند
نشر مرکز/چاپ اول۸۹/ ۶۴صفحه/ ۲۰۰۰ تومان

به نظرم از آشنایی با کنفوسیوس بهتر بود. یعنی حرف بیشتری برای گفتن داشت. شاید به خاطر تفاوت‌های خود کنفوسیوس و شوپنهاور باشه و ربطی به نویسنده نداشته باشه.
اول زندگی شوپنهاور رو به طور خلاصه شرح می‌ده و بعد هم نظریات مهم و فلسفه‌ش رو توضیح می‌ده. همین‌ها با توضیح و تفصیل بیشتر توی کتاب «شوپنهاور» (دیدیه رمون، نشر ققنوس) اومده. البته بیشتر تمرکز کتاب رمون روی مسئله‌ی ملال و نظرات شوپنهاور درباره‌ی راه سعادت در زندگیه اما این کتاب بیشتر مبانی فلسفه‌ی شوپنهاور رو توضیح می‌ده. (اراده‌ی حیات یا خواست زندگی و...)
آخر کتاب هم دو سه صفحه از نوشته‌های خود شوپنهاور رو آورده. اوایل کتاب که در مورد زندگی شوپنهاوره توضیح می‌ده که شوپنهاور حول و حوش پونزده سالگی به کوه شنیکوپه در بوهم صعود می‌کنه. روی قله یک کتابچه بوده که بازدیدکننده‌ها اون‌جا خاطره می‌نوشتند. شوپنهاور می‌نویسه: «کیست که بتواند صعود کند و همچنان خاموش بماند؟ آرتور شوپنهاور از هامبورگ» بعد توضیح می‌ده که اون کتابچه هنوز وجود داره و می‌شه نوشته‌ی شوپنهاور رو خوند. خیلی جالبه.

زیگموند فروید

پتریک جی. ماهونی
خشایار دیهیمی
نشر ماهی/ چاپ اول۸۹/ ۷۶صفحه/ ۲۰۰۰ تومان

نشر ماهی یک مجموعه‌ی جدید رو شروع کرده به اسم نسل قلم که تا حالا فروید و هرمان هسه و نیچه و شوپنهاور ازش چاپ شده. مترجم همه هم خشایار دیهیمیه. این کتاب درباره‌ی زندگی شخصی فروید توضیح زیادی نمی ده و مستقیم می‌ره سراغ نظرات و کتاب‌هاش.
یک بخش مهم کتاب درباره‌ی کتاب تعبیر رویاهای فرویده. در مورد کتاب‌های دیگه‌ش و تحول نظریاتش هم توضیح می‌ده. کتاب تخصصی‌ای نیست اما بعضی جاها خیلی هم ساده‌فهم نیست.
جدیداً این کتاب‌ها خیلی زیاد شده که درباره‌ی یک شخصیت مهمه و توی کمتر از صد صفحه درباره‌ش توضیح می‌ده. احتمالاً زیاد قابل اعتماد نیست اما به نظر نمیاد راه بهتری هم وجود داشته باشه.

هیچ‌کس مثل تو مال این‌جا نیست

میراندا جولای
فرزانه سالمی
نشر چشمه/ چاپ اول زمستان۸۸/ ۸۷صفحه/ ۲۰۰۰ تومان

پشت جلد نوشته: «داستان‌های بامزه‌ی جولای کار مهم و خاصی انجام می‌دهند: آدم را غافلگیر می‌کنند. بعد هم به شکل بسیار آرام و خاصی از واقعیات روزمره‌ی زندگی فراتر می‌روند.»
«زنی در اتاق نشیمنش شنا درس می‌دهد. البته! چرا که نه؟ جولای باعث می‌شود همه چیز به نظرمان خیلی طبیعی بیاید»
این توضیحات باعث می‌شه آدم فکر کنه این کتاب باید شبیه تارک دنیا مورد نیاز است باشه ولی نیست. داستان‌هاش بامزه یا خیلی عجیب نیستند و فرق زیادی  با داستان‌های بقیه ندارن. اما در کل مجموعه داستان خوبیه. من از این داستان‌هاش بیشتر خوشم اومد: پاسیو مشترک، این آدم، دلخوشی من.
بقیه‌ی داستان‌ها هم بد نیستن. اما بعضی جاها معلومه که می‌خواد متفاوت باشه و تو ذوق می‌زنه. به جز این بیشتر داستان‌ها موضوع‌های خوبی دارن.

شبی عالی برای سفر به چین

دیوید گیلمور
میچکا سرمدی
نشر چشمه/ چاپ اول زمستان ۸۸/ ۱۶۸صفحه/ ۳۵۰۰ تومان

این اون گیلمور معروف نیست. یک نویسنده‌ی کاناداییه که کتابش پرفروش‌ترین کتاب ملی کاندا توی سال ۲۰۰۵ شده. راوی اول شخصه و داستان درباره‌ی راویه که بچه ش رو گم می‌کنه.
 تا طرفای صفحه‌ی چهل خیلی خوب بود اما هر چی گذشت کم‌تر خوشم اومد. احتمالاً به خاطر این‌که تا حدی فانتزی شد و از شرایطی که اول کتاب درست کرده بود دور شد. در کل رمان بدی نیست اما چیز فوق العاده‌ای هم نداره. تا حد زیادی هم شبیه بیشتر داستان‌های آمریکای شمالیه. یکی از چیزهایی که تو این داستان‌ها زیاده دیالوگ‌های عجیب و غریب مردم معمولیه. مثلاً دو نفر که تا حالا همدیگه رو ندیده‌ن راجع به یک مسئله‌ی خصوصی حرف می‌زنن یا درباره‌ی معنای زندگی فلسفه‌بافی می‌کنن. دلم می‌خواد بدونم اون‌جا واقعاً اوضاع این‌جوریه؟ احتمالاً هست که این‌همه توی داستان‌ها نمونه‌ش وجود داره.

آشنایی با کنفوسیوس

پل استراترن
کاظم فیروزمند/ چاپ اول ۸۹/ ۶۴ صفحه/ ۲۰۰۰ تومان

یک مجموعه به اسم آشنایی با فیلسوفان هست که پل استراترن نوشته و این کتاب یکی از اون‌هاست. همین نویسنده یک مجموعه‌ی دیگه به اسم آشنایی با نویسندگان هم داره که اون‌ها رو هم نشر مرکز چاپ می‌کنه. همین نشون می‌ده قاعدتاً کتاب‌های جدی و مهمی نیستند. چون یک نفر نمی‌تونه روی کافکا و همینگوی و کنفوسیوس و بقیه تسلط یک اندازه و قابل قبولی داشته باشه.
اول درباره‌ی زندگی کنفوسیوس توضیح می‌ده که اطلاع زیادی ازش وجود نداره چون چهار قرن قبل از میلاد زندگی می‌کرده. بعد هم درباره‌ی نگرشش به دنیا صحبت می‌کنه و جمله‌ها یا حکایت‌هایی از کنفوسیوس میاره. قیمت کتاب هم با توجه به تعداد صفحاتش خیلی گرونه.
«آیین کنفوسیوس اساساً عملی است. به این توجه دارد که در سطح فردی و اجتماعی چگونه باید زیست. به همین سبب مسائل اصلی‌اش اخلاق و سیاسات است. درباره‌ی معنا و ماهیت غایی حیات چندان غور نمی‌کند. مابعدالطبیعه غالباً در آن غایب است. این از همان آغاز آیین کنفوسیوس در دوهزار و پانصد سال پیش در مورد آن صادق بوده و در مورد آیین نوکنفوسیوسی در شکل شایع امروزی‌اش نیز همچنان صادق است.»

یکی مثل همه

فیلیپ راث
پیمان خاکسار
نشر چشمه/ چاپ اول بهار۸۹/ ۱۳۸ صفحه/ ۳۰۰۰ تومان

عالیه. مترجم نوشته فیلیپ راث رو در کنار تامس پینچون، کورمک مک‌کارتی و دان دلیلو، چهار نویسنده‌ی بزرگ زنده‌ی آمریکا می‌دونن. تو ایران فقط از مک کارتی ترجمه شده. جدیداً دو تا کتاب هم از راث ترجمه شده. یکی همین کتاب و یکی هم خشم که نشر نیلوفر چاپ کرده.
داستان درباره‌ی یک مرد معمولیه و اتفاق‌هایی که در طول زندگی براش می‌افته. بیشترین تمرکز کتاب روی دوره‌ی پیریه. یعنی موضوع اصلی کتاب پیر شدن و نزدیک شدن به مرگه.
انقدر خوب نوشته که حرفی برای گفتن نمی‌مونه. پولیتزر هم برده. زندگی شخصیت اصلی داستان رو عالی شرح می‌ده. بیماری‌های مختلفی که می‌گیره و انگیزه‌ای که برای زنده موندن داره و اوضاعی که موقع پیری پیدا می‌کنه. کتاب تاثیرگذاریه. یعنی می‌شه نزدیک به شاهکار به حساب آوردش.

قاتل در باران

ریموند چندلر
امید نیک‌فرجام
نشر چشمه/ چاپ اول۸۸/ ۱۱۵ صفحه/ ۲۲۰۰ تومان

دو تا داستان کوتاهه: قاتل در باران و منتظر می‌مونم. یک مقدمه داره که مترجم نوشته و یک موخره که خود چندلر نوشته. چندلر از نویسنده‌های مهم داستان‌های پلیسیه. اگر از داستان‌های پلیسی خوشتون میاد کتاب خیلی خوبیه.
راوی داستان اول یک کارآگاه باهوش و خونسرد و بی‌نفاوتهو انگار توی بیشتر داستان‌ها کارآگاه‌ها همچین خصوصیاتی دارن. داستان اول خوب بود ولی از داستان دوم زیاد سر در نیاوردم و حوصله هم نداشتم دوباره بخونم تا بفهمم چی شد.
توی هر دوتا داستان یک جور پوچی و کرختی هست که نمی‌دونم آگاهانه‌ست یا نه. یعنی راوی طوری با قتل‌ها و اتفاق‌های منفی دیگه برخورد می کنه که انگار عادت کرده و فکر می‌کنه این طبیعت جهانه.

و نیچه گریه کرد

اروین یالوم
مهشید میرمعزی
نشر نی/ چاپ هفتم۸۶/ ۴۴۹ صفحه/ ۴۶۰۰ تومان

یک داستان که نویسنده از خودش ساخته اما با شخصیت‌های واقعی. لو سالومه دوست نیچه میاد سراغ یوزف بروئر که روانشناس بوده و ازش می‌خواد نیچه رو معالجه کنه. این اتفاق توی واقعیت نیفتاده. بقیه‌ی داستان شرح معالجه‌ی نیچه ست و سرسختی‌های اون و... یوزف بروئیر با فروید دوست بوده و استاد فروید هم بوده. این قسمت واقعیه اما تمام دیالوگ‌های نیچه و برودر و فروید و سالومه و بقیه توی داستان تخیلیه. همین باعث می‌شه شخصیت نیچه یا فروید طوری تو ذهن آدم بیاد که این کتاب توصیف کرده. این بزرگترین مشکل کتابه. نمی‌دونم چه‌طور کسی به خودش اجازه می‌ده این کار رو بکنه.
به عنوان یک رمان که چیز جالبی نداره. توصیف‌هاش پیش پا افتاده‌ست و خود داستان هم چیز خاصی نداره. فقط یک سری حرف بین نیچه و بروئر یا بقیه رد و بدل می شه که شاید ارزش خوندن داشته باشه ولی در کل ضررهای خوندن این کتاب بیشتر از سودشه.

معنای زندگی

تری ایگلتون
عباس مخبر
نشر آگه/ چاپ اول پاییز ۸۸/ ۲۲۳صفحه/ ۵۵۰۰ تومان

خود نویسنده در مورد اسم کتاب توضیح می‌ده: «آدمی که آن‌قدر خام باشد که کتابی با این عنوان بنویسد باید این انتظار را هم داشته باشد که صندوق پستی‌اش پر از نامه‌هایی شود که با دست‌نویس‌های کج و معوج طرح‌های نمادین و ظریفی برای‌اش ارسال کنند.»
به هر حال موضوع کتاب درباره‌ی معنای زندگیه. فصل اول یک سری پرسش کلی مطرح می‌کنه و سعی می‌کنه نظر بعضی از فیلسوف‌ها رو راجع به سوال‌ها توضیح بده. شوپنهاور و نیچه و هایدگر و ویتگنشتاین و...توی این فصل درباره‌ی تغییراتی که معنای زندگی توی قرن بیستم داشته هم توضیح می ده. توی فصل دوم درباره‌ی «معنا» صحبت می‌کنه. این قسمت شبیه فلسفه‌های زبان‌شناختیه. فصل چهارم بیشتر درباره‌ی مفهوم زندگی صحبت می‌کنه و اسمش اینه: آیا زندگی همان چیزی است که می‌سازیدش؟

در کل کتاب خیلی خوبیه اما یه جاهایی سنگین هم هست و احتیاج به مقدمه‌های قبلی داره. آخرش هم زیاد جالب تموم نمی‌شه. البته نباید انتظار داشت که آخرش معنای زندگی رو به آدم بگه ولی از یه طرف هم نباید احساس کرد نویسنده می‌خواد زودتر در بره. از نوع کتاب‌هاییه که ذهن آدم رو مشغول می‌کنن. یک جاهایی هم نویسنده سعی کرده از طنز استفاده کنه که شدیداً ناموفقه: «پرسش‌های دیگری نیز وجود دارند که ما پاسخ آن‌ها را نمی‌دانیم، چون به واقع پاسخی برایشان وجود ندارد، پرسش‌هایی از این قبیل که لیدی مکبث چندتا بچه داشته است، یا شرلوک هولمز در قسمت داخلی ران خود یک خال گوشتی داشته است یا خیر.»

ماکیاوللی برای معاصران

گزین‌گویه‌هایی به انتخاب کریستینه راینهارد
علی عبداللهی
نشر مرکز/ چاپ اول۸۵/ ۸۸ صفحه/ ۱۳۰۰ تومان

جمله‌هاییه از ماکیاوللی درباره‌ی این موضوعات: انسانیت، خودشناسی، دور و نزدیک، پول و افتخار، قدرت و سیاست، استراتژی و تاکتیک، بود و نمود، خیر و شر، بختیاری و هوش، هنر و علم، مرد و زن، گذشته و آینده. البته جمله‌ی قصار نگفته و این جمله‌ها از بین کتاب‌هاش انتخاب شده‌ن. اولش هم مترجم توضیح داده که ماکیاوللی تو ایران بد شناخته شده.

«هرچه دشمن به تو نزدیکتر شود، به همان میزان تو را ضعیف‌تر می‌یابد»
«بهترین دژ و استحکامات برای شهریار همانا این است که مردمش از وی نفرت نداشته باشند»
«هیچ‌گاه نمی‌توان ناروایی را از میان برد، بی‌آنکه ناروای دیگری از آن به وجود نیاید»